Araştırma Makalesi
Doğan Yücel, Yusuf Küçük, Sevda Aydoğdu
Journal of Research in Turkic Languages, Volume 7, Issue 2, pp. 86-107
ABSTRACT
This brought together colloquial words and expressions for Bulgarian, Greek/Rum, and Bulgarian in three Balkan languages (Greek, Bulgarian, Romanian) and Turkish as they relate to Bulgarians. The compiled linguistic items were first classified in terms of positive, negative, and listed meanings in Turkish. A further 15-item thematic classification was then conducted. This allowed us to test the distribution of words and expressions related to Turks in these three Balkan languages, both in Turkish and across different fields. The compiled items are listed separately for each language. Separate tables were prepared and constructed for each language for thematic classifications. The study yielded 55 words or expressions related to infidels, gypsies, and priests in Turkish, nine for Bulgarians, 13 for Romanians, and finally 26 for Greeks/Rums. Furthermore, 27 items related to Turks were identified in Bulgarian, 82 in Romanian, and 20 in Greek. Thus, a total of 232 linguistic items were collected.
Keywords: Image study, Turkey Turkish, Romanian, Greek, Bulgarian, vocabulary.
ÖZ
Bu, üç Balkan dilindeki (Yunanca, Bulgarca, Romence) ve Türkiye Türkçesinde Bulgar, Yunan/Rum ve Bulgarlara günlük kelime ve ifadeler bir araya getirilmiş. Derlenen dil ürünleri öncelikle olumlu, negatif ve listelenmiş manaları açısından türkçe tasnif edilmiştir. Ardından 15 maddelik bir tematik tasnife daha gidilmiştir. Böylece bu üç Balkan dilinde Türklere yönelik kelime ve ifadelerin türkçe ve dağılımları sahalar açısından dağılımları test edilmiştir. Derlenen maddeler her bir dil için ayrı ayrı listelerde bulunur. Tematik tasnifler için her bir dil için müstakil tablolar hazırlanmış ve yapılmıştır. Çalışma sonucu Türkiye Türkçesinde gavur, çingene ve papazlara dair 55, Bulgarlara yönelik dokuz, Romenlerle ilgili 13 ve son olarak Yunan/Rumlara matuf 26 kelime veya tabir derlenmiştir. Diğer taraftan Türklerle ilgili Bulgarcada 27, Romencede 82 ve Yunancada 20 madde tespit edilmiştir. Böylece toplamda 232 dil ürün toplanmıştır.
Keywords: İmaj çalışması, Türkiye Türkçesi, Romence, Yunanca, Bulgarca, söz varlığı.
Research Article
Doğan YÜCEL
Journal of Research in Turkic Languages, Volume 2, Issue 2, pp. 113-137
ABSTRACT
Romania is presently located in the eastern part of the Balkans and constitutes the largest piece of land in the Balkans. Romania and Romanian people have been engaged in linguistic and cultural relations with Turkish tribes such as Huns, Pechenegs, Tatars, etc., in recent history for centuries. This common culture continues to live on in the Dobruja region of Romania. Romania was established after Wallachia and Moldovia left the Ottoman Empire in 1878. In a modern sense, studies on Turkisms in Romanian have begun since Jihac (1879), and many studies have been carried out in about a century and a half since then. Relevant sources were gathered and classified to gain a collective perspective from these studies. All studies, such as articles, proceedings, Ph.D. dissertations, etc., were compared in the tables according to criteria such as country, city, language, and the researcher’s nationality. A total of 273 studies, including over 70 studies that act as the source for the transition of Turkism into Romanian and Turkism studies and 203 studies directly or indirectly related to Turkism in Romanian, was listed in references. The listed studies were presented within a four-step (identification, classification, analysis, and reclamation) and 53 subtitled frame, and the results obtained were interpreted.
Keywords: Balkan languages, Romanian, Turkisms, Turkism bibliography
ÖZ
Romanya günümüzde Balkan yarımadasının doğu kısmında yer almakta ve Balkanların en büyük toprak parçasını teşkil etmektedir. Romanya ve Romen halkı; Hun, Peçenek, Tatar gibi vb Türk boylarıyla yakın tarihte yüzlerce yıl dil ve kültür ilişkisi içerisinde olmuştur. Romanya’nın Dobruca bölgesinde bu ortak kültür birlikte yaşamaya hâlen devam etmektedir. Eflak ve Boğdan 1878 yılında Osmanlıdan ayrıldıktan sonra Romanya kurulmuştur. Romencedeki Türkizmlere dair çalışmalar modern manada Cihac’tan (1879) itibaren başlamış olup aradan geçen yaklaşık bir buçuk asırda birçok çalışma meydana getirilmiştir. Bu çalışmalardan toplu bir bakış açısı elde edebilmek için ilgili kaynaklar bir araya toplanmış ve tasnif edilmiştir. Makale, tebliğ, doktora tezi vb bütün çalışmaları ülke, şehir, dil, araştırmacının milliyeti gibi kıstaslara göre tablolarda mukayese edilmiştir. Romenceye Türkizmlerin geçiş faktörleri ve Türkizm araştırmalarına kaynaklık eden çalışmalar üzerine 70 ve doğrudan veya dolaylı şekilde Romencedeki Türkizmlere dair 203 olmak üzere 273 çalışma bu kaynakçada listelenmiştir. Listelenen çalışmalar dört basamaklı (Tespit, tasnif, tahlil, ihya) ve 53 alt başlıklı bir çerçeve içinde sunulmuş ve çıkan sonuçlar yorumlanmıştır.
Keywords: Balkan dilleri, Romence, Türkizmler, Türkizmler bibliyografyası